مهمترین هدف قیام کربلا/ اصلی‌ترین پیام اسرای دشت نینوا

به گزارش «سراج24» به مناسبت فرا رسیدن ایام اربعین حسینی(ع) گفت‌وگویی با حجت‌الاسلام والمسلمین عباس رجبی، از استادان گروه معارف دانشگاه تهران انجام دادیم که متن آن از نظر می‌گذرد. مهمترین هدف قیام امام حسین (ع) حجت‌الاسلام رجبی در ابتدای این گفت‌وگو بیان داشت: مهمترین هدف قیام امام حسین(ع) که اهداف دیگر، زیر مجموعه آن قرار داشتند احیای مکتب اسلام بود. وی گفت: البته حکومت بنی امیه درصدد بود اسلام و حقایق آن را از بین ببرد و چیزی از آن باقی نگذارد چرا که بزرگترین مانع سر راه هواپرستی و هوس رانی آنها اسلام ناب بود. رجبی افزود: امام حسین(ع) و اهل بیت ایشان با قیام و فداکاری خود، اسلامی که منحرف شده بود احیا کردند و همانطور که پیامبر گرامی اسلام (ص) فرمودند: «حسین از من است و من از حسین هستم» واقعاً نهضت خونین امام حسین(ع) در روز عاشورا راه و مکتب پیامبر اکرم (ص) را - زمانی که داشت به طور کامل محو می‌شد و از بین می‌رفت - به جهان برگرداند و خون تازه‌ای به کالبد اسلام وارد کرد. اصل توحید از مهمترین ضابطه‌های اسرای کربلا حجت‌الاسلام رجبی با بیان اینکه در مکتب اسلام به ویژه تشیع یک سری اصول و ضوابط کلی برقرار است، اظهار داشت: انسان مسلمان و مکتبی اگر چه در اسارت باشد باز هم به لحاظ اصول و ضوابطی که دارد می‌تواند اثر گذار باشد و اهداف عالی خودش را دنبال کند. وی گفت: از ضابطه‌ها و محورهای مهم و اساسی می‌توان به اصل توحید اشاره کرد. امام علی (ع) در نهج‌البلاغه در اوصاف المتقین می‌فرمایند: «عظم الخالق فی انفسهم فصغر ما دونه فی اعینهم» خداوند در جان پرهیزکاران، عظمت دارد، آنها خدا را بزرگ و با عظمت می‌بینند و غیر خدا در هر جایگاهی باشد خوار و ذلیل و کوچک به نظر می‌آید. اسرای کربلا دقیقا چنین بودند و برای اسرای کربلا، مجلس ابن زیاد و یزید، خوار و ذلیل و کوچک بود. این مدرس دانشگاه خاطر نشان کرد: زینب کبری (س) به یزید فرمود: «وَلَئِنْ جَرَّتْ عَلَیَّ الدَّواهِی مُخاطَبَتَکَ، إِنِّی لَأَسْتَصْغِرُ قَدْرَکَ ...» اگر مصیبت‏‌‌هاى بزرگ روزگار، کارم را به اینجا کشانده که با تو سخن بگویم، ولى (بدان) من به یقین، ارزش تو را کوچک و ناچیز می‌‌شمارم ... اصل ولایت از مهمترین ضابطه‌های اسرای کربلا استاد دانشگاه تهران اظهار داشت: از جمله مهمترین ضوابط، اصل ولایت و ولایت مداری است و اسرای کربلا بر اساس همین معیارها قدم بر می‌داشتند. رجبی افزود: اسرای کربلا چه قبل از شهادت امام حسین(ع) که تحت ولایت و رهبری این بزرگوار عمل می‌کردند و چه بعد از شهادت امام حسین(ع) که تحت ولایت امام سجاد(ع) عمل می‌کردند؛ رفتار و اعمالشان الگو بود. آنها سر سوزنی از ولایت مداری کنار نرفتند. اصل عزت از مهمترین ضابطه‌های اسرای کربلا حجت‌الاسلام رجبی با اشاره به اینکه محور و ضابطه سوم، عزت است گفت: خداوند در قرآن کریم می‌فرماید: «وَ لِلَّهِ الْعِزَّةُ وَ لِرَسُولِهِ وَ لِلْمُؤْمِنینَ وَ لکِنَّ الْمُنافِقینَ لا یَعْلَمُون‏ ؛ عزت مخصوص خدا و رسول او و مؤمنان است ولى منافقان نمى‌‏دانند!» (منافقون/8) و اهل بیت پیامبر اکرم (ص) و اسرای کربلا مصداق عالی مومنان در این آیه هستند. وی افزود: اگر این سه اصل (توحید، ولایت و عزت) را در نظر بگیریم بحث اسارت، غل و زنجیر کردن اسرای کربلا نه تنها آنها را سربلندی و مقام عالی، پایین نمی‌آورد بلکه همان اسارت، می‌تواند انگیزه‌ای باشد تا آن عظمت و عزت را بیشتر به نمایش بگذارند. عزت و عظمت در سخنان زینب کبری(س) موج می‌زند این پژوهشگر علوم اسلامی با اشاره به اینکه این عزت و عظمت از سخنان خود آن بزرگواران به طور مکرر به گوش می‌رسد گفت: حضرت زینب (س) فرمودند: شهادت برای ما کرامت است، بزرگواری است. شهادت و اسارت چیزی از ما کم نمی‌کند بلکه روز به روز بر عزت و عظمت ما می‌افزاید. وی ادامه داد: حضرت به یزید فرمود: این تو هستی که روز به روز ذلیل‌‌تر و خوارتر خواهی شد، ما روز به روز عزیزتر و بزرگتر خواهیم شد. رجبی گفت: به جهت وجود داشتن همین معیارها در اسرای کربلاست که می‌‌بینیم در عین اسارت با چه عظمت و عزتی قدم بر داشتند و ضرب و شتم‌ها، ناسزاها، غل و زنجیر‌ها نتوانست آنها را ذلیل و زبون کند. حجت‌الاسلام رجبی ابراز داشت: وقتی ابن زیاد که لعنت خدا بر او باد، در کوفه از حضرت زینب (س) سوال می‌کند که چگونه بود کار خدا در مورد شما ؟ (یعنی می‌خواهد بگوید دیدید خدا چگونه شما را خوار و ذلیل کرد؟) حضرت زینب (س) در پاسخ می‌فرمایند: «ما رأیتُ الا جمیلاً» جز زیبایی چیزی ندیدم. خدا به ما جز زیبایی نشان نداده، جز تعامل درست و قشنگ نداشته، و واقعا آنها کسانی‌ بودند که جز زیبایی چیزی ندیدند. خطبه آتشین زینب کبری (س) در مجلس یزید این استاد دانشگاه با اشاره به خطبه آتشین حضرت زینب کبری در مجلس یزید اظهار داشت: در شام، حضرت زینب (س) هنگامی که با یزید روبرو می‌شوند و می‌خواهند صحبت کنند آنچنان یزید را در سخنان خود ناچیز و بی‌مقدار تلقی می‌کنند که گویا یزید، پست و مقامی ندارد و در راس قدرت و حکومت اسلامی نیست! وی افزود: حضرت زینب با صراحت لهجه می‌فرماید: «...فَکِدْ کَیْدَکَ، وَاسْعَ سَعْیَکَ، وَناصِبْ جُهْدَکَ، فَوَاللَّهِ لا تَمْحُو ذِکْرَنا، وَلا تُمِیتُ وَحْیَنا، وَلا تُدْرِکُ أَمَدَنا، وَلا تَرْحَضُ عَنْکَ عارَها، وَهَلْ رَأیُکَ إِلّا فَنَدٌ، وَأَیّامُکَ إِلّا عَدَدٌ، وَجَمْعُکَ إِلّا بَدَدٌ؟ یَوْمَ یُنادِی الْمُنادِی: أَلا لَعْنَةُ اللَّهِ عَلَى الظّالِمِینَ...» اى یزید هر چه نیرنگ دارى به کار بند و نهایت تلاشت را بکن و هر کوششى که دارى به کار گیر؛ امّا به خدا سوگند (با همه این تلاش‏ها) یاد ما را (از خاطره‏‌ها) محو نخواهى کرد و وحى ما را خاموش نتوانى نمود و به موقعیت و جایگاه ما آسیب نخواهى رساند. هرگز لکّه ننگ این کار، از تو پاک نخواهد شد. رأى و نظرت سست و زمان دولت تو اندک است و جمعیت تو به پراکندگى خواهد انجامید در آن روز که منادى ندا دهد: لعنت خدا بر ظالمان باد» ضرورت مطالعه خطبه کوبنده زینب کبری (س) این مدرس دانشگاه تهران تاکید کرد: از همه عزیزان، می‌خواهم خطبه آتشین حضرت زینب (ع) در مجلس یزید را حتما بخوانند. وی اظهار داشت: این خطبه غرّا، یکى از فصیح‌‏ترین و کوبنده‌‏ترین خطبه‏‌هاى تاریخ اسلام است؛ گویى ‏تمام آن از روح بلند امام على بن ابى‏طالب علیه‌السلام و شجاعت بى‏‌نظیرش تراوش کرده و بر زبان دخترش زینب کبرى جارى شده که با همان زبان و همان منطق پدر سخن مى‏‌گوید. رفتار و گفتار اسرای کربلا، دشمنان را خوار کرد و این بزرگترین پیام اسراست حجت‌الاسلام رجبی با بیان اینکه صحبت‌‌ها و رفتارهای اسرا مخصوصا حضرت زینب کبری و امام سجاد علیهما‌السلام نشات گرفته از ضوابط توحید، ولایت و عزت بود گفت: اسرای کربلا واقعیت‌ها را آشکار کردند و دشمنان خوار شدند. وی ادامه داد: آنها تصور می‌کردند با این اسارت‌ها، اهل بیت پیامبر صلی الله علیه و آله را ذلیل و زبون می‌کنند و از چشم‌ها می‌اندازند اما دیدند این کار آنها، نتیجه‌ عکس داد و عزت، عظمت و حرمت ایشان در منظر مردم و کسانی که این حادثه را مشاهده ‌کردند بیشتر شد لذا تصمیم گرفتند هر چه زودتر اسرا را برگردانند و دستور دادند که لوازم بازگشت اسرا را مهیا کنند. رجبی افزود: در یک جمع بندی می‌توان گفت: اسرا، هم عزت و عظمت خود و هم عزت و عظمت رهبر و شهیدانشان را روز به روز آشکارتر کردند و باعث رسوایی و بی‌مقداری بیش از پیش دشمنان و قاتلان شهدای کربلا ‌شدند و این بزرگترین پیام و تاثیر اسرا می‌تواند باشد. چند پیام مهم از خطابه حضرت زینب کبری (س) شکر الهی در همه حال حجت‌الاسلام رجبی در بخش دیگری از گفت‌وگوی خود با خبرگزاری فارس به برخی از نکات و پیام‌های خطابه حضرت زینب(س) در مجلس یزید اشاره کرد و گفت: حضرت زینب (س) در اوج مصائب و گرفتاری‌ها به عنوان یک بنده کامل، اول به حمد و ستایش خدا پرداخته و فرمود: «الحمدلله رب العالمین» پاسخگویی با توجه به آیات قرآن وی تاکید کرد: حضرت زینب (س) این آیه قرآن را می‌خواند: «ثُمَّ کَانَ عَاقِبَةَ الَّذِینَ أَسَاءُوا السُّوأَى أَنْ کَذَّبُوا بِآیَاتِ اللَّهِ وَکَانُوا بِهَا یَسْتَهْزِئُون» (عاقبت آنان که اعمال بد مرتکب شدند، به جایى رسید که آیات خدا را تکذیب کردند وآن را به سخره گرفتند) (روم/10) رجبی در توضیح این پیام افزود: ایشان با استناد به آیات قرآن، می‌آموزد که یکی از منابع متقن و قابل پذیرش برای جامعه بشری، قرآن است که ریشه در فطرت انسان‌ها و دلهای حقیقت جو دارد. موقتی بودن پیروزی ظاهری ستمگران مدرس دانشگاه تهران با بیان اینکه حضرت زینب (س) در مجلس یزید، سنت تغییر ناپذیر الهی را به رخ یزیدیان کشید گفت: حضرت زینب فرمود: « أَظَنَنْتَ یا یَزِیدُ حَیْثُ أَخَذْتَ عَلَیْنا أَقْطارَ الْأَرْضِ وَآفاقَ السَّماءِ، فَأَصْبَحْنا نُساقُ کَما تسُاقُ الأُسارى‏ أَنَّ بِنا عَلَى اللَّهِ هَواناً، وَبِکَ عَلَیْهِ کَرامَةً وَأَنَّ ذلِکَ لِعِظَمِ خَطَرِکَ عِنْدَهُ، فَشَمَخْتَ بِأَنْفِکَ، وَنَظَرْتَ فِی عِطْفِکَ جَذْلانَ مَسْرُوراً حِینَ رَأَیْتَ الدُّنْیا لَکَ مُسْتَوْثِقَةٌ وَالْأُمُورَ مُتَّسِقَةٌ وَحِینَ صَفا لَکَ مُلْکُنا وَسُلْطانُنا، فَمَهْلًا مَهْلا» اى یزید! آیا اکنون که زمین و آسمان را (از جهات گوناگون) بر ما تنگ کردى و ما را همانند اسیران به هر سو کشاندى، مى‌‌پندارى ما به نزد خدا خوار شدیم و تو نزد او عزیز و گرامى هستی؟ و تصور کردى این نشانه قدر و منزلت تو در نزد خداست؟ از این رو، باد غرور به بینى انداخته و به خود بالیدى و خرم و شادمان شدى از اینکه دیدى دنیا در کمند تو در آمده و امور تو سامان یافته و مُلک و خلافت ما در اختیار تو قرار گرفته؛ پس کمى آهسته‏‌تر... زوال پندارهای اهل باطل حجت‌الاسلام رجبی بیان داشت: حضرت زینب (س) در خطبه خود به بیان فرق روشن حق و باطل پرداخت و با اشاره به اندیشه‌‌های باطل یزید فرمود: مى‌‌پندارى ما به نزد خدا خوار شدیم و تو نزد او عزیز و گرامى هستی؟ و تصور کردى این نشانه قدر و منزلت تو در نزد خداست؟ دعا سلاح برنده مظلومان رجبی در پایان این گفت‌وگو اظهار داشت: از دعاهایی که هیچ شکی در مستجاب شدنش نیست، دعا و آه مظلوم است. در مجلس یزید، شیر زن خاندان رسالت حضرت زینب (س) در اوج مظلومیت، با توسل به دعا از حضرت حق، دادخواهی می‌کند و می‌فرماید: «أَللَّهُمَّ خُذْ بِحَقِّنا، وَانْتَقِمْ مِنْ ظالِمِنا، وَأَحْلِلْ غَضَبَکَ بِمَنْ سَفَکَ دِماءَنا، وَقَتَلَ حُماتَنا» خدایا! حقّ ما را بستان و از ستمگرانِ بر ما، انتقام بگیر و خشمت را بر آن کس که خون ما را بر زمین ریخت و حامیان ما را کشت فرو فرست.